تاریخچه دفع فاضلاب در ایران

نظر به اینکه ایرانیان باستان از اثر ویران کننده بارانهای زمستانی و فاضلاب مجموعه های مسکونی آگاه بودند در تخت جمشید شبکه مجاری فاضلاب تعبیه کردند. آنچه از دامنه های کوه رحمت جاری می شد توسط خندقی دفع می گردید. مازاد ظرفیت خندق و نیز آبی که از نهرهای واقع در زیر استحکامات و قسمتهای مسکونی جمع آوری می شد بوسیله مجاری فاضلاب زیرزمینی به خارج روان می گشت.
مثال دیگر سیستم دفع فاضلاب مربوط به ارگ گلی بم می باشد. شبکه فاضلاب این شهر بیشتر به منظور کنترل سیلاب ناشی از رگبارهای تندی بوده که در شرایط اقلیمی آن نواحی بسیار مخرب بوده است. این شبکه فاضلابهای خانگی ساکنین را جمع آوری و منتقل می نموده و رد نهایت به خندقی منتهی می شده و در داخل آن تخلیه می گردیده است.
نمونه ای از کاربرد فاضلاب استفاده از گازهای حاصل از تصفیه فاضلاب است. از آن جمله حمام شیخ بهایی در اصفهان است که منبع انرژی گرمایی خود را از گازهای حاصل از فاضلاب بدست می آورده است.

منبع:شرکت آب و فاضلاب استان مشهد

قنات یا کهریز به مجرای تونلی شکلی که در زیر زمین کنده شده تا آبدر آن جریان یابد می‌گویند. این مجرا که در عمق زمین برای ارتباط دادن رشته چاه‌هایی که از «مادر چاه» سرچشمه می‌گیرد به منظورهدایت آب و مدیریّت آب برای کشاورزی و سایر مصارف به کار گرفته می‌شود. این کانال ممکن است تا رسیدن به سطح زمین هزارها متر طول داشته باشند و سرانجام آب این کاریزها برای شرب و کشت و کار به روی سطح زمین می‌آیند که به این محل دهانه کاریز، سر قنات، یا مظهر می‌گویند.

ایرانیان باستان در چندین هزار سال قبل دست به این ابتکار جدید زده و آن را کاریز یا کهریز نام نهادند. نخستین قنات دنیا و طولانی‌ترین قنات دنیا در یزد واقع شده‌است.[۳] با این اختراع که در نوع خود در جهان تا کنون بی‌نظیر بوده‌است، می‌توان مقدار قابل توجهی از آب‌های زیرزمینی را جمع‌آوری کرد و به سطح زمین رساند، که همانند چشمه‌های طبیعی، آب آن در تمام طول سال بدون هیچ ابزار کمکی از درون زمین به سطح زمین جاری می‌گردد تا زراعت و سرسبزی و باغ‌های میوه را به همراه آورد. کاریز که توسط کندی کاران مقنیان ایرانی اختراع شده، هزاران سال قدمت دارد. این حرفه به همراه خود ساعت آبی و آسیاب آبیرا نیز به همراه آورده است قدمت بسیاری از کاریزهای ایران، از پنج-شش هزار سال متجاوز است و عمری برابر با تاریخ کهن ایران دارد. با وجود این که چندبن هزار سال از اختراع آن می‌گذرد هنوز هم این روش استفاده از آب در برخی از روستاها و مناطق مسکونی و کشاورزی و دامداری کشور معمول و متداول است و حتی رکن اصلی کشت و زرع در نواحی خشک است. این اختراع که امروزه شهرت جهانی پیدا کرده، بعدها از ایران به بسیاری از کشورهای جهان انتقال یافته و مورد استفادهٔ مردم در دیگر نقاط دنیا قرار گرفته‌است. البته گوبلو معتقد است که کاریز، ابتدا یک فن ویژه آبیاری نبوده، بلکه به طور کامل از تکنیک معدن نشأت گرفته و منظور از احداث آن جمع‌آوری آب‌های زیرزمینی مزاحم (هرزه آب‌ها) به هنگام حفر معادن بوده‌است!؛ اگرچه در گسترهٔ فرهنگی ایران، از معادن «مس» و احتمالاً «روی» موجود در کوه‌های زاگرس، در هزارهٔ دوم قبل از میلاد مسیح بهره‌برداری شده‌است اما این نظر گوبلوچندان علمی بنظر نمی آیدو با مطالعات میدانی در مورد قناتهای ایران همخوانی ندارد.[۴] .

مشخصات کاریز

کاریز، از یک دهانه یا هرنج که روباز است و یک کانال طولی شیب دار زیرزمینی تشکیل شده و چندین چاه عمودی که کانال زیر زمینی سرانجام به سطح زمین مرتبط می‌سازد، چاه‌ها- که به آن‌ها در موقع حفر، میله هم گفته می‌شود- علاوه بر کاربرد برای انتقال مواد حفاری شده به روی زمین، عمل تهویه کانال زیرزمینی را نیز انجام می‌دهند و راه ارتباطی برای لای‌روبی، تعمیر و بازدید از داخل کاریز نیز به شمار می‌روند.[۵] به محل خروج آب قنات مظهر نیز می‌گویند.

آغاز کاریز

آغاز کاریز همان دهانه کاریز است که «مظهر کاریز» نیز نامیده می‌شود. مظهر کاریز جایی است که آب از دل کاریز بیرون می‌آید و ظاهر می‌شود و می‌تواند برای آبیاری و دیگر مصارف مورد استفاده قرار بگیرد. قسمت انتهایی کاریز، «پیشکار کاریز» نامیده می‌شود که در آخرین قسمت آن، چاه مادر کاریز قرار گرفته‌است. قسمت‌هایی از کاریز که با حفر آنها هنوز آب بیرون نمی‌آید «خشکه کار» و قسمتی که آبدار است (قسمت انتهایی) قسمت «آبده کاریز» نامیده می‌شوند.[۶]

کندن کاریز

کندن کاریز معمولاً از مظهر آن که همان سطح زمین خشک است، شروع و به مناطق آبده چاه مادر، ختم می‌شود؛ بنابراین، اول دهانه کاریزیا هرنج که خشک است و بعداز آن اولین چاه‌ها یا میله‌ها -که این‌ها هم خشک است و آب ندارند و به اصطلاح قسمت خشک کار کاریز نامیده می‌شوند، حفر می‌شوند. بعد کار به طرف قسمت بالادست که همان قسمت‌های آبده و بیشتر آبده زمین می‌باشند، ادامه پیدا می‌کند.[۷]

طول و عمق کاریز

طول یک رشته کاریز – که در میزان آبدهی آن نیز موثر است – نسبت به شرایط طبیعی متفاوت است. این شرایط بستگی به شیب زمین و عمق چاه مادر دارد. از طرف دیگر هر چه سطح آب زیرزمینی پایین‌تر باشد، عمق چاه مادر بیشتر می‌شود. مهم‌ترین عاملی که طول کاریز را مشخص می‌کند، شیب زمین می‌باشد. هرچه شیب زمین کمتر باشد طول کاریز بیشتر و هرچه شیب بیشتر باشد طول کاریز کمتر خواهد بود.

تقسیم آب

از ابتدای اختراع قنات، تقسیم آب بین سهامداران توسط میرآب و با ساعت آبی یا فنجان انجام می‌شده است.

فنجان عبارت است از یک کاسه کوچک با سوراخی در وسط آن و چند درجه با علامت در بدنه داخلی آن که بر روی آبهای یک دیگ بزرگ قرار می‌گیرد. مانند تصویر (فنجان قنات زیبد گناباد)

ساعت آبی .

روش کار

طریقهٔ کار فنجان یا ساعت بدین گونه بوده که میر آب با چشم دوختن به فنجان با هر بار پرشدن و غرق‌شدن آن و خوردن کاسه به کف دیگ یک فنجان یا هفت دنگ و نیم یا (۷ دقیقه و نیم امروزی) محاسبه نموده و یک سنک کوچک برای هر بار غرق‌شدن کاسه در یک کیسه یا یک ظرف سفالی می‌گذاشته است. تا تعداد فنجان‌ها و زمانی که سهامدار قنات آب براب باغ خود یا زمین می‌برده را دقیقاً حساب کند مثلاً اگر ۱۰ سنگ درون کیسه باشد یعنی ۱۰ فنجان یا معادل امروزی ۷۵ دقیقه آب قنات را فرد استفاده کرده‌است. اگر فردی ۱۰ فنجان سهم از قنات داشته باید (معادل امروزی هفتاد و پنج دقیقه) یعنی مدت زمانی که ۱۰ فنجان آب پر شود آب قنات را به زمین یا باغ خود رها می‌کرده است و با اعلام جار زدن و یا شیپور زدن یا یک صدای قراردادی فرد بعدی آب را به باغ یا زمین خود منتقل می‌کرده و به همین ترتیب… معمولاً محل استقرار دایمی فنجان و مدیر آن (میر آب) خانه فنجان بوده است. اما در فصل تابستان گاهی ممکن است فنجان را به محل اصلی تقسیم آب ببرند. کالیستنس مورخ یونانی که در لشکرکشی اسکندر مقدونی به ایران همراه او بود و رویدادهای روز و مشاهداتش را به طور منظم یادداشت می‌کرد در یادداشتی که بعداً با محاسبات تقویمی معلوم شده که متعلق به سپتامبر ۳۲۸ پیش از میلاد است نوشته است: در اینجا (ایران)، در دهکده‌ها که آب را بر حسب نوبت به کشاورزان برای زراعت می‌دهند، یک فرد از میان آنان (کشاورزان) انتخاب می‌شود تا بر زمان نوبت (و تقسیم زمانی سهام) نظارت داشته باشد. این فرد در کنار مجرای اصلی آب و محل انشعاب آن میان کشاورزان، بر سکویی می‌نشیند و ظرفی فلزی را که سوراخ بسیار ریزی در آن تعبیه شده است در ظرفی بزرگ‌تر و پر از آب قرار می‌دهد که پس از پر شدن ظرف کوچک (یک بار و یا چند بار) که به آهستگی و طبق محاسبه قبلی ابعاد سوراخ آن صورت می‌گیرد، آب را قطع و آن را به جوی کشاورز دیگر باز می‌کند و این کار دائمی است و این وسیله (ساعت آبی) عدالت را برقرار کرده و از نزاع کشاورزان بر سر آب مانع می‌شود. .[۹] .

قنات‌های ایران

طبق آمار ارائه شده در کارگاه مهندسی قنات برگزار شده در تهران در سال ۱۳۸۹ تعداد قنات‌های فعال ۳۶۳۰۰ رشته بوده و مجموع طول کوره‌های قنات ۲۱۷۸۰۰ کیلومتر و مجموع طول میله‌های قنات ۱۵۸۲۶۸ کیلومتر تخمین زده شده است. قنات زارچ با قدمت بین ۲۰۰۰ تا ۳۰۰۰ سال و با ۷۱ کیلومتر طول به عنوان یکی از بلندترین قنات‌های ایران شناخته می‌شود. عمیق‌ترین مادر چاه نیز در شهرستان گناباد با نام قنات قصبه قرار دارد که تاریخ حفر آن به دورهٔ هخامنشی می‌رسد. طول قنات قصبه گناباد ۳۳۱۳۵ متر می‌باشد و عمق مادر چاه رشته اصلی قنات ۲۱۷ متر و عمق مادر چاه رشته انشعابی دولاب نو حدود ۳۰۰ متر می‌باشد.[۱۰] تنها قنات دو طبقه جهان قنات دوطبقه موناردستان در محله مون یکی از محلات شهرستان اردستان در استان اصفهان واقع است. این قنات در این محله شامل دو طبقه‌است که که در هر طبقه آن آبی مسقل جریان دارد جالب این جاست که آب هیچ‌یک به دیگری نفوذ نمی‌کند این قنات ۸۰۰ سال پیش احداث شده‌است.[۱۱]

ویژگی‌های کاریز

سیستم استخراج در کاریز طوری است که آب بدون کمک و صرف هزینه فقط با استفاده ازنیروی ثقل از زمین خارج می‌گردد. با توجه به چاه‌ها و کاریزهای موجود، آب کاریز در مقابل آبی که از چاه استخراج می‌شود، ارزانتر تمام می‌شود. آب کاریز دائمی است و در مواقع اضطراری کشت و زراعت و در مواقع حساس (نیاز به آب)، قطع نمی‌شود. منابع آب زیر زمینی توسط کاریز دیر تمام می‌شوند و استفاده طولانی دارند، هر چند به طور دائم آب‌ها – چه مصرف شوند و چه نشوند – خارج می‌گردند. کاریز دارای مزایای بسیار زیادی است که در اینجا فقط به تعداد محدودی از آن‌ها اشاره شده‌است.

معایب کاریز

در زمین‌های هموار و نواحی‌ای که زمین شیب کافی ندارد و نیز زمین‌های خیلی سست و ماسه‌ای امکان حفر کاریز نیست. آب کاریز، به طور دائم جریان دارد و قابل کنترل نیست. به همین خاطر کاریز مدام باعث تخلیه آب زیرزمینی می‌شود. در فصولی که به آب احتیاج نیست و یا احتیاج به آب خیلی کم است، امکان جلوگیری از جریان و یا کنترل کاریز وجود ندارد.

کاریز به خاطر این که در سفره‌های آب زیرزمینی کم عمق استفاده می‌شود و این منابع هم غنی نیستند و دارای نوسان زیادی هستند، نسبت به تغییرات سطح آب زیر زمینی خیلی حساسیت دارد. در فصول گرم که گیاه به آب بیشتری نیاز دارد و همین طور در فصول و سال‌های خشک، آب کاریز کم می‌شود. کاریز نسبت به چاه در مقابل سیل و زلزله و امثال این‌ها آسیب پذیرتر است و خرابی در کاریزها بعضی مواقع طوری است که احیا مجدد آن‌ها یا ممکن نمی‌باشد و یا از لحاظ اقتصادی مقرون به صرفه نیست.[نیازمند منبع]

واژه‌شناسی

واژهٔ کاریز واژه‌ای فارسی است و در اصل کهریز و شاید کهن ریز بوده‌است. واژهٔ قنات کلمهٔ پارسی معرب شده‌است. درایران خاوری و افغانستان و آسیای میانه واژهٔ کاریز بیشتر کاربرد دارد و در ایران باختری واژهٔ قنات. قنات خود عربی شدهٔ کنات فارسی است که از ریشهٔ فعل کندن گرفته شده است.[۱۲] /لینک مرده/ جمع «قنات» را «قنوات» گویند.

سازه‌های مرتبط با قنات

آب‌انبار، حوض یا استخر سرپوشیده‌ای است که برای ذخیره آب معمولاً در زیر زمین ساخته می‌شده است. امروزه هنوز تعدادی از آب انبارهای قدیمی باقی مانده‌اند. در مناطق کم آب و کویری، آب انبار به وسیله آب باران، جویبارهای فصلی، یا آب هدایت شده توسط قنات پر می‌شد. آب بیشتر در زمستان ذخیره شده و در تابستان مورد استفاده قرار می‌گرفت. یخچال سازه دیگری است که برای تولید و نگهداری یخ ساخته می‌شد. یخ در فصول سرد به ویژه زمستان در استخر یخچال درست می‌شد. پس از تولید یخ، آنها را شکسته و در مخزن (چال) انبار می‌کردند و در فصل گرما به کار می‌بردند. برای تهیه یخ در این یخچال‌ها، در شب‌های سرد زمستان، آب قنات‌ها یا نهرها به استخر یا حوض یخ بندی که در کنار یخچال قرار داشت، هدایت می‌شدند. پس از تشکیل یخ در این حوض یخ شکسته و برای نگهداری به درون مخزن یخچال (معروف به پاچال یا چال-یخ) ریخته می‌شد و در فصل گرما مورد استفاده قرار می‌گرفت

کاریز یا قنات یا کهریز به مجرای تونلی شکلی که در زیر زمین کنده شده تا آبدر آن جریان یابد می‌گویند. این مجرا که در عمق زمین برای ارتباط دادن رشته چاه‌هایی که از «مادر چاه» سرچشمه می‌گیرد به منظورهدایت آب و مدیریّت آب برای کشاورزی و سایر مصارف به کار گرفته می‌شود. این کانال ممکن است تا رسیدن به سطح زمین هزارها متر طول داشته باشند و سرانجام آب این کاریزها برای شرب و کشت و کار به روی سطح زمین می‌آیند که به این محل دهانه کاریز، سر قنات، یا مظهر می‌گویند.[۱][۲]

منبع: وبسایت ویکی پدیا

قائم‌مقام آبفای استان تهران از ابراهیم فتحی همکار بازنشسته دیدن کرد.

این دیدار در منزل این همکار بازنشسته که مدتی است دچار بیماری شده است انجام شد و سهراب کاشانی رئیس هیئت مدیره کانون بازنشستگان نیز علیرضا نوذری‌پور قائم مقام شرکت را همراهی کرد.

در جریان این دیدار، نوذری‌پور ضمن قدردانی از زحمات ٣٠ ساله این همکار، دستورات لازم برای پیگیری مسائل درمانی او را صادر کرد و گفت: زمنیه حمایت‌های لازم برای بیماران خاص در قراردادهای بیمه‌ای و شورای درمان شرکت فراهم شده که با پیگیری‌های لازم عملیاتی خواهد شد.

گفتنی است این دیدار به همت کانون بازنشستگان آبفای استان تهران هماهنگ شده بود.

منبع: شرکت آب و فاضلاب تهران

دانش آموزان دختر مدرسه ابتدایی ام البنین و مدرسه سوم خرداد منطقه پیش ساخت خرمشهر باید برای تحصیل در این مدرسه از دریای فاضلاب عبور کنند و هنگام حضور در کلاس هم با بوی فاضلاب باید کنار بیایند.

به گزارش پارسینه، حدود سه سال است که مردم منطقه پیش ساخت خرمشهر با مشکل فاضلاب دست و پنجه نرم می کنند. البته این مشکل به صورت مقطعی بوده ولی مردم گاه و بیگاه مجبور هستند تا از دریای فاضلابی که در محل زندگی و تردد آنها جمع شده عبور کنند.

 

 

رعایت نکردن اصول ایمنی هنگام کار، ریزش دیواره چاه و گرفتار شدن یک چاه‌کن را به اعماق چاه ۱۲ متری در خیابان تهرانپارس در پی داشت.

به دنبال تماس های مکرر شهروندان با سامانه ۱۲۵ ستاد فرماندهی آتش نشانی تهران بی درنگ ساعت ۱۸:۳۵ روز گذشته آتش نشانان ایستگاه ۵۷ و گروه امداد و نجات ۱۰ را روانه خیابان تهرانپارس، خیابان مظفری کوچه ۲۱۸ شرقی کرد.
علی امینی مدیر منطقه سه عملیات که به همراه معاون و افسر آماده منطقه در محل حادثه حضور داشت در این باره گفت: با رسیدن آتش نشانان به محل حادثه مشاهده شد یک کارگر چاه‌کن از تبعه افغان به نام گل محمد سادات ۲۵ ساله به هنگام حفر چاه در یک ساختمان در حال ساخت با ریزش انباری چاه مجاور گرفتار شده بود.
وی افزود: آتش نشانان با استفاده از تجهیزات ویژه چاه خود را به کارگر چاهکن رسانده و این کارگر را زنده به بیرون از چاه منتقل کرده و تحویل عوامل اورژانس دادند.

 

منبع : وبسایت مشرق نیوز

رها شدن پساب های خانگی،مشکلی است که در بیشتر خیابانهای شهر آشخانه قابل مشاهده است وبیشتر ساکنان این شهر از رها سازی پساب به معابر ناراضی ونگران هستند

 به خیابان شهید رجایی که وارد می شوی اولین چیزی که جلب توجه می کند پساب های رها شده در این خیابان است که تمام عرض خیابان را فرا گرفته است  بیش از نیمی از کوچه های این خیابان همیشه خیس و بوی نا مطبوعی دارند و با توجه به شیب تند این خیابان این پساب ها به سمت جداول در حرکت هستند این مناظر در خیابان های شهید جهانی،شهید شکاری و در محله شاه قلی هم به وفور دیده می شود یکی از شهروندان در این رابطه گفت:رها کردن فاضلاب خانگی در معابرعلاوه بر نازیبایی،باعث آلودگی محیط زیست و شیوع انواع بیماری ها در شهر می شود« امانی» اظهارداشت:با گرم شدن هوا رها سازی پساب خانگی افزایش می یابدوجمع شدن آن ها در چاله ها و جوی های انتقال آب باعث رشد وتکثیر حیوانات موذی وحشرات می شود وی افزود:برخی از شهروندان بدون توجه به مسائل بهداشتی وآگاهی داشتن از خطرات شیوع بیماری ها به رها کردن فاضلاب های خانگی اقدام می کنند وی خواستار رسیدگی جدی متولان در این زمینه است

یکی دیگر از شهروندان که در خیابان شهید رجایی زندگی می کند در این رابطه می گوید:برخی از ساکنان این خیابان فاضلاب منازل خود را به داخل کوچه هدایت می کنند که علاوه بر تخریب آسفالت مشکلات بهداشتی زیادی را برای ساکنان ایجاد می کند یکی دیگر از شهروندان با بیان اینکه رها سازی پساب به معابر یکی از مشکلات قدیمی شهر آشخانه است می گوید:در بیشتر مناطق قدیمی شهر به دلیل زود پر شدن چاه های فاضلاب اهالی برای جلو گیری از این وضعیت فاضلاب خود را به داخل کوچه هدایت می کنند «مهمانکی» می افزاید:در فصل سرما با یخ زدن پساب ها آسفالت خیابان هم تخریب می شود وی تصریح می کند:رها سازی پساب های خانگی در آشخانه محدود به کوچه های فرعی و کوچک نیست حتی در خیابان های اصلی و پرتردد هم شاهد رها شدن آن هستیم یکی دیگر از شهروندان در این رابطه می گوید:در خیابان هایی که به عنوان مناطق مرکزی شهر شناخته می شود جاری شدن گاه وبی گاه پساب های خانگی به معضلی برای ساکنان تبدیل شده است «جاجرمی»می افزاید:برخی افراد به ویژه ساکنان منازل حیاط دار بیشتر اوقات پساب های حاصل از شستن خودرو،فرش ویا لوازم دیگر خود را در کوچه رها می کنند وی می افزاید:برخورد جدی ونظارت مستمر برای برطرف شدن این مشکل بهداشتی ضروری است

یکی از ساکنان بلوار پاسداران در این رابطه می گوید:فاضلاب های خانگی برخی از منازل به کانال عبور سیلاب (خندق)واقع در همین بلوارهدایت می شود «اصغری» می افزاید:جمع شدن فاضلاب و راکد ماندن آن در خندق باعث به وجود آمدن لجن وانتشار بوی تعفن در این بلوار می شود وتجمع حیوانات موذی در این کانال آسایش را از شهروندان سلب کرده است وی با اشاره به اینکه شهر آشخانه شبکه فاضلاب شهری ندارد می افزاید: جاری شدن پساب منازل به خیابان ها باعث بروز مشکلات بهداشتی عدیده ای برای شهروندان می شود که باید متولیان در این باره اقدامی اساسی انجام دهند  

مهدی ذبیحی رئیس شورای شهر آشخانه در این رابطه می گوید:فاضلاب رها شده از منازل ومغازه ها باعث مزاحمت و ناراحتی و ناامنی بهداشتی و ایجاد بوی نامطبوع و در بعضی مواقع باعث اختلافات و درگیری هایی بین شهروندان می شود مهدی ذبیحی می افزاید:اختلال در نظافت شهر از دیگر پیامدهای این اقدام نا متعارف بعضی از شهروندان می باشد وی به فرهنگ سازی در این باره اشاره می کند و می گوید:فرهنگ سازی در رعایت حقوق شهروندی مسئله مهمی است که همه باید مد نظر داشته باشیم و با هم فکری وتعامل در جهت رفع موانع پیش رو وتامین فضای مناسب و زندگی آرام گام برداریم

وی اظهارداشت:در این باره جلسات متعددی با ادارات ذی ربط مثل بهداشت و محیط زیست در جهت رفع این معضل گذاشته شده است و گشت های مشترکی نیز در سطح شهر بوده و در حال انجام است ذبیحی تصریح می کند:به متخلفین ابتدا اخطار شفاهی و سپس اخطار کتبی با موعد مشخص حداکثر ۲۰ روزه برای رفع معضل داده  می شود در صورتی که افراد به اخطار های داده شده توجه نکنند توسط بهداشت به مراجع قضایی  معرفی می شوندذبیحی می افزاید:با مساعدت مسئولین با بهره برداری از مجتمع فاضلاب شهری که تصفیه خانه آن ۵۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد و ایستگاه پمپاژ که عملیات اجرایی آن آغاز شده است این معضل به صورت اساسی در آشخانه رفع خواهد شد

منبع:شهر آشخانه

استفاده از خاک اره در حذف فلزات سنگین از فاضلابهای صنعتی

مقدمه:

امروزه آلودگی رو به افزایش فاضلابهای شهری و صنعتی با یونهای فلزی سمی، یک مسئله نگران کننده زیست محیطی می باشد. در راستای تحقیقات بر روی روشهای نوین، ساده و ارزان قیمت تصفیه فاضلاب توجه محققین به استفاده از خاک اره که از مواد لیگنو سلولزی فراوان و ارزان قیمت می باشد، صورت گرفته است.

روش ها:

این مطالعه از نوع مطالعات تجربی محسوب شده و کاربردی بنیادی می باشد. در این تحقیق از ۲ نوع خاک اره کاج و ممرز و نیز مخلوط کاج و ممرز استفاده گردید، به این صورت که ابتدا محلولهای ۳۰،۴۰ و ۱۵۰ میلی گرم در لیتر بودن فلزی را در تماس با میزان جاذب ۰.۵، ۵/۱ گرم قرار داده و کارایی حذف در این شرایط بررسی گردید. سپس PH سوسپانسیون حاوی ۳۰mg/l یون فلزی و میزان جاذب ۵/۱ گرم را تغییر داده و PH بهینه حذف فلزات مختلف انتخاب گردید. محلولهای فلزی شامل یونهای نیکل، روی و کروم بودند. تعداد نمونه ها در هر حالت ذکر شده، حداقل ۳ نمونه بود.

نتایج:

نتایج نشان دادند که بهترین کارآیی حذف در غلظت ۳۰mg/l و میزان جاذب ۵/۱ گرم حاصل شد. همچنین در همه فلزات به جز کروم، با افزایش PH، میزان حذف یون فلزی افروده گشت (p<۰.۰۵)

بحث:

بر اساس یافته ها این مطالعه، خاک اره توانایی خوبی در حذف فلزات سنگین از خود نشان داده است. لذا با جایگزین کردن و یا استفاده از این روش به همراه روشهای دیگر تصفیه می توان به راندمان بهتری دست یافت. در حالی که هزینه های بهره برداری به دلیل هزینه پایین تهیه خاک اره به طور چشمگیری کاهی می یابد.

منبع:وبسایت آفتاب

فاضلاب ها برحسب نوع پیدایش به سه گروه فاضلاب های خانگی، صنعتی و سطحی تقسیم می شوند. 

فاضلاب خانگی: پس ازاستفاده از حمام ، دست شویی، توالت، ماشین لباس شویی و دیگر وسایل بهداشتی، فاضلابی تولید می شود که آن را فاضلاب خانگی می گویند. فاضلاب خانگی به دو دسته فاضلاب سنگین (شامل فاضلاب توالت ها) و فاضلاب سبک (شامل فاضلاب دست شویی ها،ظرف شویی ها، زیردوشی ها و امثال این وسایل) تقسیم می شود.
فاضلاب صنعتی: با توجه به نوع فعالیت در مراکز صنعتی و بهداشتی (مانند فاضلاب بیمارستان ها)، این فاضلاب ها ایجاد می شود که ممکن است شامل انواع مواد شیمیایی، باکتری ها، قارچ ها و مواد دیگر با رنگ، درجه حرارت، بو و درجه اسیدی متفاوت باشند.
فاضلاب سطحی: آب های حاصل از بارندگی ها و شست وشوی معابر عمومی، فاضلاب های سطحی را تشکیل می دهند. این نوع فاضلاب نیز از مواد جامد و آب تشکیل شده اند و بیشترین قسمت مواد جامد فاضلاب های سطحی را پس مانده های مواد غذایی، شن، ماسه، ذرات گیاهی، مواد نفتی و… تشکیل می دهند.

کرج- ایرنا- کودک چهار ساله ای که در چاه متروکه به عمق ۱۶۰ متر در شهرستان ساوجبلاغ استان البرز سقوط کرده بود، با تلاش آتش نشانان کرج به طور معجزه آسا از مرگ نجات یافت.

مدیر روابط عمومی سازمان آتش نشانی کرج روز یکشنبه در تشریح این حادثه به خبرنگار ایرنا گفت: طبق تحقیقات، این کودک حدود ساعت هشت صبح امروز حین بازی در اطراف خانه واقع در روستای کهریزک شهرستان ساوجبلاغ به درون این چاه سقوط کرد.

سیدجواد موسوی ادامه داد: آتش نشانان بخش چهارباغ استان البرز لحظاتی پس از حادثه در محل حضور می یابند اما تلاش های آنان برای خارج کردن این کودک از درون چاه نتیجه نمی دهد که در ساعت ۱۱:۳۰ دقیقه امروز موضوع به آتش نشانی کرج گزارش می شود.

موسوی گفت : ۱۲ تن از نیروهای مجرب و مدیران فنی و عملیاتی آتش نشانی کرج به همراه سه دستگاه خودرو امدادی و تجهیزات فنی به محل حادثه اعزام شدند که با استفاده از تجهیزات فنی و با روش های خاص توانستند این کودک خردسال را که حدود هشت ساعت در عمق ۱۰۰ متری دهانه چاه گرفتار شده بود، نجات دهند.

وی بیان داشت: وجود لوله فلزی به قطر ۳۰ سانتی متردر میانه چاه موجب شد تا این کودک به عمق چاه سقوط نکند که درغیراین صورت به علت وجود لجن و آب در ته چاه احتمال مرگ او زیاد بود.

موسوی بدون اشاره به نام این کودک، افزود: چاه مذکور در گذشته برای تامین آب حفاری شده

بود و به علت پایین رفتن سطح آب آن بدون ایمن سازی و انسداد رها شد که امروز به این حادثه انجامید.

نجات کودک خردسال توسط آتش نشانان کرج پس از هشت ساعت به نگرانی خانواده و روستاییان منطقه کهریزک خاتمه داد. این کودک برای اطمینان از سلامت کامل به مراکز درمانی انتقال یافت.

منبع: خبر گزاری جمهوری اسلامی