بوی بد چاه دست‌شویی ، ظرف‌شویی و حمام از آن‌ چیزهایی است که ممکن است هر از گاهی اهالی منزل را آزار دهد. خیلی اوقات، آدم نمی‌داند چه‌طور باید از شر این بوهای مزاحم خلاص شود؛آیا باید سریعاً به شرکت های لوله بازکنی یا تخلیه چاه زنگ بزنیم؟!

درباره زوایای پیدا و پنهان همین مساله با دکتر محمد منشوری گفت و گویی انجام شده است که در ادامه به آن اشاره می کنیم :

آقای دکتر! علت بوی نامطلوبی که گاهی ممکن است از چاه دست‌شویی استشمام ‌شود، چیست؟

وقتی فاضلاب وارد چاه می‌شود، بعد از گذشت مدتی، میکروارگانیسم‌های بی‌هوازی موجود در چاه شروع به تجزیه ی آن می‌کنند و در نتیجه ی این فرآیند، گازهایی مثل آمونیاک، متان و هیدروژن سولفوره که به “گازهای سپتیک” معروف هستند، تولید می‌شوند. این گازها کم‌کم از چاه بالا می‌آیند و بوهای نامطلوبی مانند بوی تخم‌مرغ گندیده در فضای توالت پخش می‌کنند. حالا اگر مانعی در کف سنگ توالت قرار داده نشود، این گازهای نامطبوع به سادگی باعث بدبو شدن محیط می‌شوند.

منظورتان از مانع، همین چاه‌بست‌هایی است که در سوراخ سنگ توالت می‌گذارند؟

نه؛ این چاه‌بست‌ها کارایی چندانی در جلوگیری از انتشار بو ندارند.

یعنی استفاده از آنها بی‌فایده است؟

بله، برای جلوگیری از پخش بوی نامطلوب چاه، بی فایده اند. اما به خاطر یک‌طرفه بودن دریچه، می‌توان از آنها به منظور جلوگیری از ورود و خروج حشراتی مثل سوسک، مگس یا پشه استفاده کرد؛ مخصوصاً در فصل گرما که چاه توالت بهترین مکان برای تکثیر سوسک‏ها و سایر حشرات موذی است.

از طرفی، اگر جسم سبکی از دست ما رها شود، با وجود چاه‏بست، دیگر به سرعت به درون چاه نمی‏افتد و باعث دردسرهای بعدی نمی‏‌شود.

خب، اگر منظورتان از مانع عبور بو، چاه‌بست نیست؛ پس چه چیزی می‌تواند جلوی انتشار بوی نامطلوب چاه را بگیرد؟

شترگلو یا همان سیفون. البته خیلی‏ها به اشتباه به فلاش‌تانک دست‌شویی می‌گویند سیفون.اما سیفون یا همان شترگلو، لوله‌ای خمیده شبیه مَد یا کلاهِ حرف «آ» است که زیر سنگ توالت کار گذاشته می‌شود و همیشه هم مثل یک کاسه پُر از آب است.

حالا این شترگلو چگونه می‌تواند جلوی بوی فاضلاب را بگیرد؟

گازهای سپتیکی بوی ناخوشایندی دارند و پس از تولید در عمق چاه، به سمت بالا حرکت می‌کنند. وقتی این گازها به آب درون شترگلو می‌رسند، درون آن حل می‌شوند و دیگر نمی‌توانند به سمت فضای اتاق توالت راه پیدا کنند. اگر سیفونی وجود نداشته باشد که این گازها در آب آن حل شوند، مسلماً محیط دست‌شویی غیرقابل تحمل می‌شود. و اگر چاه پر شده باشد باید هر چه سریع تر اقدام به تخلیه چاه کنیم.

نقش فلاش‌تانک که گفتید بعضی‎ها به اشتباه نام سیفون را روی آن گذاشته‌اند، چیست؟

وقتی حجم گازهای حل‌شده در آب شترگلو بالا می‌رود، آن آب هم به یک آب بدبو تبدیل می‌شود و می‌تواند آزارمان بدهد.

اگر چند بار در طول روز فلاش‌تانک دست‌شویی کشیده و آب درون سیفون تازه شود، دیگر جای نگرانی برای وجود بوهای نامناسب در فضای دست‌شویی نیست.

آقای دکتر! خیلی‌ها برای از بین بردن سوسک، حشرات یا حتی بوی بد چاه توالت، توی چاه، نفت می‌ریزند. این کار، درست است؟

نه، به هیچ عنوان! چون برخی باکتری‌های بی‌هوازی و هوازی توی چاه وجود دارند که وظیفه‌شان تجزیه مواد آلی مثل مدفوع است و اگر ما توی چاه نفت بریزیم، این میکروارگانیسم‌ها را از بین می‌بریم و در نتیجه، مواد آلی (مدفوع) راه یافته به درون چاه تجزیه نمی‌شوند.

و اگر تجزیه نشوند، چه می‌شود؟

معمولاً آبی که توی چاه می‌رود، در خاک اطراف چاه جذب می‌شود، ولی جامدات تا به وسیله باکتری‌ها تجزیه نشوند، نمی‌پوسند و از بین نمی‌روند. حالا اگر مواد آلی برای مدتی وارد چاه شوند و نپوسند، ‌نتیجه‌اش این می‌شود که چشمه‌ها و منافذ چاه می‌گیرد و چاه‌ها زودتر از آنچه که باید، پُر می‌شوند و به دنبال آن دردسرهای پُر شدن چاه و تخلیه چاه آن پیش می‌آید.

همچنین در مناطقی که فاضلاب از طریق لوله و شبکه جمع‌آوری یا همان سیستم اِگو، به تصفیه‌خانه فاضلاب برده می‏شود، ریختن نفت و سایر مواد‏ شیمیایی‏‏ باعث از بین رفتن میکروارگانیسم‌های تجزیه‌کننده ی فاضلاب و ایجاد اختلال در امر تصفیه فاضلاب می‏شود.

حالا که بحث پر شدن چاه پیش آمد، بگذارید این سوال را بپرسم که به نظر شما برای تخلیه چاه ، روش‌های فیزیکی و مکانیکی مناسب‌ترند یا استفاده از مواد شیمیایی؟

استفاده از مواد شیمیایی برای باز کردن راه چاه‌های پُرشده چندان کارساز نیست. ضمن اینکه بخار متصاعدشده از این مواد می‌تواند خطری جدی برای محیط زیست باشد.

چاره ی یک چاه پُر شده، فقط استفاده از پمپ‌های لجن‌کش است. گاهی هم اگر گرفتگی چاه به علت گیر کردن یک جسم خارجی در مسیر انتقال فاضلاب به چاه باشد، می‌توان از روش فنر انداختن برای از بین بردن مانع، استفاده کرد.

خب، برویم سراغ چاه ظرف‌شویی و آشپزخانه. می‌گویند سیل (Seal) کردن دریچه خروجی آب ظرف‌شویی و ماشین لباس‌شویی می‌تواند سدی باشد در مقابل بوی نامطلوبی که گاهی در آشپزخانه می‌پیچد. درست است؟

بله؛ سیل (Seal) کردن یعنی درزگیری یا آب‌بندی کردن دورتادور دریچه خروجی آب ظرف‌شویی یا ماشین لباس‌شویی.

اگر شما بخواهید بوی گازهای متصاعدشده از فاضلاب ظرف‌شویی یا لباس‌شویی به فضای درونی آشپزخانه‌تان نفوذ نکند، یا اگر بخواهید جلوی ورود سوسک‌ها را به داخل آشپزخانه بگیرید، باید بین لوله خرطومی خروجی آب و دریچه چاه‌ را به وسیله چسبی مانند چسب آکواریوم یا خمیر درزگیر، کاملاً بپوشانید تا علاوه بر جلوگیری از ورود بوی نامطلوب، جلوی ورود و خروج حشرات را هم از این درزها بگیرید و از نشت آب پیشگیری کنید.

اگر مسیر چاه ظرف‌شویی‌گرفت، چه؟

خب، در لوله‌هایی مثل لوله ظرف‌شویی یا حمام که قطرشان کم است، می‌توان از مواد اسیدی مایع یا جامد بازکننده راه لوله استفاده کرد. این مواد می‌توانند با حل کردن مو، چربی یا سایر مواد زاید، گرفتگی لوله را از بین ببرند. البته وقتی شما این مواد را توی لوله‌ها می‌ریزید، نباید تا مدتی، آب را باز کنید تا اجازه بدهید که این مواد، کارشان را به خوبی انجام دهند.

استفاده از این قبیل مواد اسیدی آسیبی به لوله‌ها نمی‌رساند؟

چرا، مسلماً می‌رساند و نه تنها ممکن است باعث خوردگی لوله‌های فلزی یا حتی پلاستیکی بشود، بلکه می‌تواند برای محیط زیست هم تهدیدی جدی باشد.

به همین خاطر، پیشنهاد من به کارگیری راه‌های فیزیکی برای مبارزه با گرفتگی چاه است؛ را‌ه‏هایی مثل قرار دادن توری روی سوراخ چاه ظرف‌شویی و خالی کردن تفاله چای و باقی‌مانده مواد غذایی در سبدهای کوچک مخصوص زباله در ظرف‌شویی جهت جلوگیری از تماس با بوبه بازکنی ها است.

استفاده از ونتیلاتور هم می‌تواند در تخفیف بوی نامطلوب چاه‌های خانه مؤثر باشد؟

البته! ونتیلاتور یا هواکش‌ می‌تواند گازهایی را که در چاه تولید می‌شوند و از آن بالا می‌آیند و به محیط خارجی می‌رسند، بمکد و از فضای داخل به بیرون ببرد و از این طریق در جابه‌جایی هوا نقش مؤثری ایفا نماید.

البته هواکش‌ها قادرند از خطرات گازگرفتگی در محیط‌های بسته‌ای مثل دست‌شویی یا حمام نیز پیشگیری کنند.

مگر در حمام و دست‌شویی هم ممکن است گازگرفتگی اتفاق بیفتد؟

بله؛ خیلی‌ها برای تمیز کردن سرویس‌های بهداشتی‌شان، مقدار زیادی مواد سفیدکننده استفاده می‌کنند که بخار حاصله از این مواد می‌تواند به ریه‌های آنها آسیب جدی برساند و حتی به خفگی و مرگ‌شان منجر شود.

به همین دلیل توصیه می‌شود هنگام نظافت با مواد شیمیایی، از ماسک مخصوص استفاده شود، هواکش روشن باشد و در صورت امکان در و پنجره‌ها هم باز باشد.

منبع : http://www.tebyan.net

مقدمه و تعاریف

این استاندارد به استناد ماده ۵ آیین نامه جلوگیری از آلودگی آب و با توجه به ماده ( ۳) همین آیین نامه و با همکاری وزارتخانه بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، نیرو، صنا یع، معدن و فلزات، کشور و کشاورزی توسط سازمان حفاظت محیط زیست تهیه و تدوین گردیده است .

در این استانداد تعارف و اصطلاحاتی که به کار رفته است به شرح ذیل می باشند .

– آب سطحی : عبارت است از آبهای فصلی یا دائمی ، دریاچه ها طبیعی یا مصنوعی و تالابها .

– چاه جاذب : عبارت است از حفر ه یا گودالی که قابلیت جذب داشته و کف آن تا بالاترین سطح ایستابی حداقل ۳ متر فاصله داشته باشد.

– ترانشه جذبی : عبارت است از مجموعه ای از کانال های افقی که فاضلاب به منطور جذب در زمین به آنها

تخلیه شده و فاصله کف آنها از بالاترین سطح ایستابی حداقل ۳ متر باشد .

– کنار گذر : کانالی است که فاضلاب را بدون عبور از بخشی از تصفیه خانه یا کل آن به بخش دیگر و یا

کانال خروجی هدایت کند .

– نمونه مرکب : عبارت است از تهیه یک نمونه ۲۴ ساعته از نمونه هائی که با فواصل زمانی حداکثر ۴ ساعت

تهیه شده اند .

ملاحظات کلی

• تخلیه فاضلابها باید بر اساس استاندار هایی باشد که به صورت حداکثر غلظت آلوده کننده ها بیان می شود

و رعایت این استانداردها تحت نظارت سازمان حفاظت محیط زیست ضروری است .

• مسئولین منابع آلوده کننده باید فاضلابهای تولید را با بررسی های مهندسی و استفاده از تکنولوژی مناسب

و اقتصادی تا حد استانداردهای تصفیه نماید .

• اندازه گیری غلظت مواد آلوده کننده و مقدار جریان در فاضلابها باید بلافاصله پس از آخرین واحد تصفیه

ای تصفیه خانه و قبل از ورود به محیط انجام گیرد .

• اندازه گیری جهت تطبیق با استانداردهای اعلام شده قبل از تاسیسات تصفیه فاضلاب باید بر مبنای نمونه

مرکب صورت گیرد. در سیستم هائی که تخلیه ناپیوسته دارند اندازه گیری در طول زمان تخلیه ملاک خواهد بود .

• لجن و یا سایر مواد جامد تولید شده در تاسیسات تصفیه فاضلاب قبل از دفع بایستی به صورت مناسب تصفیه شده و تخلیه نهائی این مواد نباید موجب آلودگی محیط زیست گردد.
• فاضلاب تصفیه شده باید با شرایط یکنواخت و بنحوی وارد آبهای پذیرنده گردد که حداکثر اختلاط صورت

گیرد .

• فاضلاب خروجی نبایستی داری بوی نامطبوع بوده و حاوی کف واجسام شناور باشد .
• رنگ و کدورت فاضلاب خروجی نباید ظواهر طبیعی آبهای پذیرنده و محلی تخلیه را به طور محسوس تغییر

دهد.

• روش های سنجش پارامترهای آلوده کننده بر مبنای روشهای ذکر شده در کتاب Standard Methods for the Examination of Water and Waste Water خواهد بود .
• استفاده از سیستم سپتیک تانک و ایمهوف تانک با بکارگیری چاهها و یا ترانشه های جذبی در مناطقی که

فاصله کف چاه یا ترانشه از سطح آبهای زیر زمینی کمتر از ۳ متر می باشد ممنوع است .

• ضمن رعایت استاندادهای مربوطه خروجی فاضلابها نباید کیفیت آب را برای استفاده های منظور شده تغییر دهد .
• رقیق کردن فاضلاب تصفیه شده یا خام به منظور رسانیدن غلظت مواد آلوده کننده تا حد استانداردهای اعلام شده قابل قبول نمی باشد.
• استفاده از روشهای تبخیر فاضلابها با کسب موافقت سازمان محیط زیست مجاز است .
• استفاده از کنار گذر ممنوع است ، کنار گذر هائی که صرفا جهت رفع اشکال واحدهای تصفیه ای بکار رفته و یا در زمان جمع آوری توام فاضلاب شهری با باران مورد استفاده قرار می گیرند مجاز است .
• تاسیسات تصفیه فاضلاب بایستی به گونه ای طراحی ، احداث و بهره برداری گردد تا پیش بینی های لازم

جهت به حداقل رسانیدن آلودگی در مواقع اضطراری از قبیل شرایط آب و هوایی نامناسب، قطع برق، نارسائی تجهیزات مکانیکی و … فراهم گردد .

آن دسته از فاضلابهای صنعتی که آلودگی آنها بیش از این استانداردها نباشد می تواند فاضلاب خود را با کسب موافقت سازمان بدون تصفیه دفع نمایند .۴

تبصره ۱- تخلیه با غلظت بیش از میزان مشخص شده در جدول در صورتی مجاز خواهد بود که پساب خروجی، غلظت کلراید، سولفات و مواد محلول منبع پذیرنده را در شعاع ۲۰۰ متری بیش از ده درصد افزایش ندهد.

تبصره ۲- تخلیه با غلظت بیش از میزان مشخص شده در جدول در صورتی مجاز خواهد بود که افزایش کلراید، سولفات و محلول پساب خروجی نسبت به آب مصرفی بیش از ده درصد نباشد .

تبصره ۳- صنایع موجود مجاز خواهند بود BOD5 و COD را حداقل ۹۰ درصد کاهش دهند.

تبصره ۴- درجه حرارت باید به میزانی باشد که بیش از ۳ درجه سانتیگراد در شعاع ۲۰۰ متری ورود آن، درجه حرارت منبع پذیرنده را افزایش یا کاهش ندهد.

تبصره ۵- تعداد تخم انگل(نماتد) در فاضلاب تصفیه شده شهری، در صورت استفاده از آن جهت آبیاری محصولاتی که به صورت خام مورد مصرف قرار می گیرد نباید بیش از یک عدد در لیتر باشد .

کلمات کلیدی : فاضلاب, استاندارد, آلودگی محیط زیست

یکی از مشکلاتی که تبعات بهداشتی گسترده‌ای برای شهروندان به همراه دارد تخلیه غیرمجاز فاضلاب توسط تانکرهای ویژه حمل این مواد است که توجه هر چه بیشتر مسوولان استانی به این مهم را می‌طلبد.

با افزایش روز افزون جمعیت و تبدیل شدن شهرها به کلان‌شهر و در نتیجه افزایش جمعیت در مساحت خاص و نیز پیشرفت‌های تکنولوژی می‌بایست توجه بیشتر و ویژه‌ای به موارد بهداشتی و زیست محیطی درباره شهرها داشته باشیم.
به گزار ش پایگاه اطلاع‌رسانی شهرداری مشهد، یکی از مشکلاتی که تبعات بهداشتی گسترده‌ای برای شهروندان به همراه دارد تخلیه غیرمجاز فاضلاب توسط تانکرهای ویژه حمل این مواد است که توجه هر چه بیشتر مسوولان استانی به این مهم را می‌طلبد.

نظارت بر حمل و نقل تانکرهای فاضلاب شهری
مهدی علوی‌مقدم، مدیرعامل سازمان حمل و نقل بار درون شهری و حومه شهرداری مشهد، ساماندهی و نظارت کامل بر وسایل حمل و نقل بار شهری از جمله حمل و نقل فاضلاب‌ها را از اهداف این سازمان برشمرد و گفت: با توجه به مخاطرات بهداشتی و ملاحظات اقتصادی، توجه به تولید، جمع‌آوری و تصفیه فاضلاب امری ضروری و اجتناب ناپذیر است.
وی یادآورشد: یکی از مشکلات بررسی شده در زمینه ساماندهی و بهبود وضعیت حمل و نقل بار در شهر مشهد که تبعات بهداشتی نیز برای شهروندان به همراه دارد، حمل و نقل و تخلیه فاضلاب توسط تانکرهای ویژه حمل این مواد است.
وی با تاکید بر اینکه حاملان این مواد باید از سوی سازمان مدیریت حمل و نقل بار درون شهری و حومه شهرداری مجوز داشته باشند، اظهار کرد: حمل فاضلاب باید توسط شرکت‌های صاحب صلاحیت در این زمینه، که به طور قانونی عهده‌دار این وظیفه شده‌اند و امکانات مناسب حمل و نقل این مواد را دارند، صورت گیرد.
علوی‌مقدم جلوگیری از پراکندگی فاضلاب حین انتقال به تصفیه‌خانه و انتخاب افراد مسوول برای حمل این مواد را از نکات مهم حمل فاضلاب دانست و ادامه داد: باید با انتخاب درست حاملان این مواد، از حضور افرادی که برای منافع خود حاضر به قربانی کردن منافع جامعه هستند، جلوگیری شود
مدیرعامل سازمان حمل و نقل بار درون شهری و حومه شهرداری مشهد با بیان اینکه در حال حاضر تنها تصفیه‌خانه اولنگ در مشهد در زمینه تصفیه و پذیرش تانکرهای حمل فاضلاب فعالیت دارد، گفت: حمل فاضلاب به این تصفیه‌خانه دارای مشکلات متعددی است که باید مورد توجه قرار گیرد.
علوی‌مقدم ساعت پذیرش تصفیه‌خانه را یکی از مشکلات موجود دانست و ادامه داد: ساعت پذیرش تصفیه خانه از ۶ صبح تا ۸ شب است، لذا تخلیه فاضلاب توسط تانکرهایی که بعد از این ساعت به تصفیه‌خانه مراجعه می‌کنند، امکان‌پذیر نبوده و به همین دلیل بسیاری از حاملان فاضلاب‌ها مبادرت به تخلیه غیرمجاز این مواد در مکانی غیر از منطقه قانونی آن می‌کنند.
وی مسافت طولانی تصفیه‌خانه را از دیگر مشکلات موجود برشمرد و فاصله ۳۵ کیلومتری تصفیه‌خانه و طی مسافت ۷۰ کیلومتری توسط تانکرها در هر رفت و برگشت به تصفیه‌خانه را عامل دیگری برای تخلیه غیرمجاز فاضلاب عنوان کرد.
علوی‌مقدم با بیان اینکه عرض کم جاده بر مشکلات موجود افزوده است، گفت: امکان تردد همزمان دو خودرو در یک مسیر رفت و برگشت وجود ندارد و این امر بر مشکلات حمل فاضلاب دامن زده است.
وی یادآورشد: نبود روشنایی در طول مسیر، نامناسب بودن سطح آسفالت، نبود حداقل امکانات بهداشتی در طول مسیر تصفیه خانه و محل تخلیه فاضلاب و انجام ندادن فرآیند تصفیه روی فاضلاب منجر به ناایمنی تردد حاملان فاضلاب‌ها شده است.
علوی‌مقدم تصریح کرد: موانع موجود باعث رغبت نداشتن حاملان این مواد برای مراجعه به تصفیه‌خانه شده و در نهایت این مواد در محیط رهاسازی می‌شوند.
مدیرعامل سازمان حمل و نقل بار درون شهری و حومه شهرداری مشهد با اشاره به اینکه پس از تخلیه فاضلاب در تصفیه‌خانه توسط تانکرها، هیچ گونه فرآیند تصفیه روی فاضلاب صورت نمی‌گیرد، افزود: تجمع فاضلاب در محل و استفاده غیرمجاز از آن جهت آبیاری زمین‌های کشاورزی مجاور تصفیه‌خانه تهدید جدی برای سلامتی انسان‌ها محسوب می‌شود.
وی ادامه داد: تصفیه‌خانه‌های موجود در مشهد باید برای کاهش بار میکربی فاضلاب تلاش کنند.
وی از آمادگی این سازمان جهت نصب سیستم AVL برای کنترل تردد وسایل حمل بار خبر داد و اعلام کرد: در صورت تامین اعتبار و نصب تجهیزات استفاده از این سامانه بر روی تانکرهای فاضلاب، بخش مهمی از تخلفات تانکرها به ویژه در زمینه دفع غیرمجاز فاضلاب برطرف خواهد شد.
حل مشکل تخلیه غیرمجاز فاضلاب نیازمند عزم همگانی
معاون محیط انسانی اداره کل محیط زیست خراسان رضوی حل مشکل تخلیه غیرمجاز فاضلاب را نیازمند عزمی همگانی دانست.
محمد حسین قادری با بیان اینکه مشکل مربوط به تخلیه فاضلاب در مکان‌های غیرمجاز مشکلی نیست که بتوان آن را یک شبه حل کرد، گفت: از آن جایی که بحث فاضلاب مختص به ارگان خاصی نیست و سازمان‌های مختلف درگیر آن هستند، باید با ایجاد زمینه‌های همکاری بیش از پیش آنان، مشکلات مربوط به این حوزه را مرتفع کرد.
وی ادامه داد: برای حل این مشکل تنها باید یک اتفاق جمعی رخ دهد و دستگاه‌های دولتی همچون شهرداری، آب و فاضلاب، آب منطقه‌ای، جهاد کشاورزی و در نهایت بهداشت و محیط زیست در کنار هم این مشکل را حل کنند.
قادری تصریح کرد :یکی از عواملی که می‌تواند بیشترین زیان را به آب و خاک رسانده و محیط زیست را به خطر اندازد، فاضلاب‌ها اعم از خانگی و صنعتی است که رها ساختن آن در محیط‌های غیرمجاز می‌تواند اثرات زیان‌باری را به دنبال داشته باشد.
وی یادآورشد: به منظور حفظ سلامت جوامع و پیشگیری از بروز اختلال در چرخه آب، فاضلاب‌ها باید به نحو مناسب جمع‌آوری، تصفیه و به چرخه طبیعی آب بازگردانده شود.
معاون محیط انسانی اداره کل محیط زیست خراسان رضوی خاطرنشان کرد: تاثیرات نامطلوب زیست محیطی ناشی از تخلیه نادرست فاضلاب در حدی است که امروزه اجرای طرح‌های فاضلاب در مناطق مختلف شهر امری ضروری و بنیادی تلقی می‌گردد.
قادری حفظ بهداشت همگانی، حفاظت محیط زیست و جلوگیری از آلودگی منابع آب را از مزایای تخلیه صحیح فاضلاب در تصفیه‌خانه برشمرد و بر آماده‌سازی زیرساخت‌ها، احیای شبکه جمع‌آوری فاضلاب، استفاده از سیستم‌های تصفیه فاضلاب و جلوگیری از تخلیه غیرمجاز فاضلاب توسط تانکرها تاکید کرد.
وی اضافه کرد: این تانکرها به طور قانونی باید فاضلاب خود را در تصفیه‌خانه اولنگ تخلیه کنند اما به دلیل پاره‌ای مشکلات، این تانکرها در نهایت فاضلاب خود را در مکان‌های غیرمجاز تخلیه می‌کنند.
قادری با بیان اینکه برای حل مساله کشف رود باید یک اتفاق جمعی رخ دهد، افزود: یک دستگاه مقصر نیست و همه دستگاه‌ها باید به وظایف قانونی خود در این زمینه عمل کنند.
تخلیه غیرمجاز فاضلاب گامی برای شیوع بیماریهای واگیردار
علی اصغر حسنی یزدی، مدیرگروه بهداشت محیط حرفه‌ای معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مشهد تخلیه غیرمجاز فاضلاب را تهدیدی برای سلامت شهروندان دانست و اظهار کرد: این تانکرها که گاهی فاقد مجوزهای لازم هستند، فاضلاب‌هایی را که می‌تواند منشا بسیاری از بیماری‌ها برای شهروندان باشد، بدون هیچ گونه مزاحمت و ترسی در حاشیه شهر تخلیه می‌کنند.
وی گفت: عوامل بیماری‌زای مختلفی نظیر باکتری‌ها، ویروس‌ها و انگل‌ها می‌توانند از طریق مدفوع افراد آلوده وارد فاضلاب شده و در صورت تخلیه بی‌رویه در محیط زیست، منابع آب را آلوده کنند و در نتیجه سبب شیوع بسیاری از بیماری‌ها واگیردار شوند.
وی شیوع بیماری‌هایی نظیر هپاتیت، اسهال‌ها و انگل‌های روده‌ای را از جمله بیماری‌های ناشی از دفع نادرست فاضلاب‌ها برشمرد و افزود: فاضلاب در صورت تخلیه در مکانی غیر از تصفیه‌خانه، منبع آلودگی عظیمی خواهد بود که سلامت شهروندان را با مخاطراتی جدی مواجه خواهد ساخت.
وی توسعه جمع‌آوری فاضلاب شهری را عاملی موثر در حفظ سطح بهداشت عمومی مردم دانست و افزود: استفاده از سیستم جمع‌آوری فاضلاب، نظارت برعملکرد تانکرهای حامل این مواد، افزایش تصفیه‌خانه‌ها و هماهنگی دستگاه‌های همکار در این موضوع می‌تواند نقش بسزایی در ارتقای سطح بهداشت عمومی داشته باشد.
فعالیت بیش از ۳۰۰ تانکر فاضلاب در مشهد
کارشناس مسوول اداره نظارت و بازرسی سازمان حمل و نقل بار درون شهری شهرداری مشهد نیز به تشدید نظارت بر تانکرهای حامل فاضلاب در سطح این شهر اشاره کرد و افزود: این سازمان بازرسی‌های دوره‌ای با فواصل زمانی کوتاه مدت را در برنامه‌های خود قرار داده است.
فرهاد سالاری‌نسب با بیان اینکه هم اکنون حدود۳۰۰ تانکر حمل فاضلاب در سطح شهر مشهد فعالیت می‌کند، گفت: جاده منتهی به تصفیه‌خانه اولنگ محل تردد تانکرهای بسیاری است که فاضلاب شهری را به این تصفیه‌خانه حمل می‌کنند.
وی با اشاره به اینکه بسیاری از حاملان فاضلاب این مواد را در جایی غیر از فضای تصفیه‌خانه تخلیه می‌کنند، افزود: در حاشیه جاده منتهی به تصفیه‌خانه مرکزی اولنگ آثار به جا مانده از تخلیه فاضلاب قابل مشاهده است.
وی خاطرنشان کرد: حاملان فاضلاب‌ها با تخلیه این مواد در زمین‌های مجاور شهر که معمولا مورد استفاده کشاورزی قرار می‌گیرد، منجر به آلودگی آب، خاک و نباتات می‌شوند و به طور غیرمستقیم دام‌ها و سپس انسان‌‎ها و جوامع انسانی را مورد تهدید جدی قرار می‌دهند.
وی تخلیه فاضلاب انسانی با تانکرهای حمل فاضلاب در حاشیه شهر را غیرقانونی دانست و بیان کرد: در صورت مشاهده این افراد طبق قانون به شدت با آن‌ها برخورد خواهد شد.
کارشناس مسوول اداره نظارت و بازرسی سازمان حمل و نقل بار درون شهری شهرداری مشهد ضمن یادآوری ماده ۱۶ قانون مدیریت پسماندها خاطرنشان کرد: طبق این ماده قانونی جزای نقدی برای متخلفان دفع و تخلیه غیرقانونی پسماندها در محیط به ترتیب در نخستین بار برای پسماندهای عادی از ۵۰۰ هزار تا ۱۰۰ میلیون ریال و برای سایر پسماندها از دو میلیون تا ۱۰۰میلیون ریال و در صورت هر بار تکرار، دو برابر مجازات قبلی در نظر گرفته شده است.
سالاری‌نسب ادامه داد: ماده ۲۰ قانون مدیریت پسماندها خودروهای تخلیه کننده این مواد در اماکن غیرمجاز را علاوه بر مجازات‌های مذکور به یک تا ۱۰ هفته توقیف وسیله نقلیه محکوم می‌کند.
وی هر گونه تغییرکاربری در خودروهای باربری برای حمل این گونه مواد را منوط به دریافت مجوز از پلیس راهنمایی و رانندگی ناجا دانست و گفت: برخی رانندگان با تغییر کاربری وسیله نقلیه خود آن را به یک حامل فاضلاب تبدیل و با انجام این کار غیرقانونی مشکلات متعددی را برای فضای شهری ایجاد می‌کنند.

منبع:وبسایت شهرداری مشهد

مدتی است که بخش آبیاری مزارع سبزی جنوب تهران به وسیله فاضلاب بر سر زبان‌ها افتاده و اظهارنظرهای متفاوتی از سوی مسوولان بیان می‌شود…

 این در حالی است که اخیرا رییس اداره سلامت محیط و کار وزارت بهداشت در این مورد گفت: «سبزی‌های جنوب تهران به علت آبیاری با فاضلاب از املاح و ویتامین‌ها برخوردار است.» همچنین دکتر ندافی آلودگی آب‌های مزارع جنوب تهران به نفت را نیز رد کرد. اظهارنظر دکتر ندافی در مورد آبیاری مزارع جنوب تهران با فاضلاب انسانی واکنش‌های بسیاری را برانگیخته اما سوالی که شاید در ذهن شما نقش بسته باشد این است که آیا با این آب‌های آلودگی به درون سبزی‌ها نفوذ می‌کنند و آیا می‌توان با شست‌وشو این آلودگی‌ها را از بین برد؟

آبیاری مزارع کشت سبزیجات با استفاده از فاضلاب انسانی باعث می‌شود سبزیجات حاوی آلودگی میکروبی و سموم مختلف باشند. دکتر حسین معصومی‌اصل، رییس اداره بیماری‌های منتقله از آب و مواد غذایی این مطلب را بیان می‌کند و توضیح می‌دهد: «آبیاری مزارع کشت سبزیجات با استفاده از فاضلاب خام و فاضلاب انسانی ممنوع و خلاف قانون است.»

سبزیجات با طعم آلودگی

بر همین اساس آبیاری مزارع باید از فاضلاب تصفیه‌شده باشد. اما موضوعی که باید در نظر گرفت این است که آیا این آلودگی‌های میکروبی با شست‌وشوی سبزیجات از بین می‌رود؟ رییس اداره بیماری‌های منتقله از آب و موادغذایی با اشاره به نحوه شست‌وشوی سبزیجات می‌گوید: «با شست‌وشوی مناسب سبزی‌ها که شامل ۴ مرحله است، آلودگی میکروبی سبزیجات از بین می‌رود، اما سموم شیمیایی و فلزات سنگین از بین نخواهد رفت.» معصومی‌اصل در مورد اظهارنظر رییس اداره سلامت محیط و کار وزارت بهداشت مبنی بر غنی‌ شدن سبزی‌ها و میوه‌ها با استفاده از آبیاری با فاضلاب می‌افزاید: «کود انسانی، حاوی موادی است که سبب تقویت خاک و حتی گیاه می‌شود و اگر در رشد درختانی استفاده شود که به مصرف انسان‌ها نمی‌رسد، مانعی ندارد. اما این در حالی که استفاده از فاضلاب انسانی در مزارع کشت سبزیجات براساس اصول بهداشتی نیست و حاوی انواع میکروب‌هاست.»

به گفته رییس اداره بیماری‌های منتقله از آب و مواد غذایی اگر از فاضلاب تصفیه‌شده برای آبیاری محصولات کشاورزی استفاده نشود، سلامتی انسان به خطر می‌افتد.

دکتر قاسم محمدی،‌ عضو کمیسیون کشاورزی مجلس نیز با ابراز نگرانی از آبیاری سبزیجات جنوب تهران با فاضلاب می‌افزاید:‌ «اگر پساب‌ها از مسیر تصفیه‌خانه‌ها عبور نکند در برخی مکان‌ها ایجاد انباشتگی می‌کند و این انباشتگی سبب تولید اسیدهایی می‌شود که وارد سبزیجات خواهد شد.» به گفته دکتر محمدی این اسیدها می‌تواند باعث انواع بیماری‌های گوارشی در بدن شود.

نماینده مردم اردبیل، ویژگی‌های یک کود مناسب را این‌گونه شرح می‌دهد: «کود مناسب، کودی است که از یک فرآوری عبور کند، اعمال مراقبتی و نظارتی روی آن انجام شود و افزودنی‌های لازم را دریافت کند.»

رییس فراکسیون آب کمیسیون کشاورزی مجلس در مورد بیماری‌هایی که از خوردن سبزیجات آلوده به وجود می‌آید، توضیح می‌دهد: «برخی از بیماری‌هایی که در جنوب تهران دیده شده، معلولی است از نابه‌سامانی‌های موجود در سیستم آبیاری مزارع سبزی و مهم‌ترین بیماری‌هایی که از این طریق ایجاد می‌شود، ‌بیماری‌های گوارشی است.» دکتر محمدی در مورد از بین رفتن آلودگی‌های میکروبی با استفاده از شست‌وشو می‌گوید: «آلودگی‌های میکروبی موجود در سبزیجات با شست‌وشو از بین می‌رود، در صورتی که همه افراد اطلاعات صحیحی از شست‌وشوی مناسب سبزیجات را داشته باشند.»

وزارت بهداشت مسوول نظارت بر آبیاری است

استفاده از کودهای انسانی و حیوانی در آبیاری مزارع سبزیجات از نظر علمی پذیرفته شده است، در صورتی که به روش آبیاری نوین و با استفاده از مکانیسم‌های تصفیه مناسب صورت گیرد. این جملات را مهندس کاظم فرهمند، نایب‌رییس کمیسیون کشاورزی مجلس بیان می‌کند و با اشاره به آبیاری نوین توضیح می‌دهد: «استفاده از کودهای انسانی و حیوانی اگر به زیر خاک هدایت شود، برای حاصلخیزی آن مناسب خواهد بود اما اگر این کودها، سبب آلودگی آب‌ها شوند و این‌ آب‌های آلوده سبزیجات برگ‌دار را‌ آبیاری کنند سلامتی انسان به خطر خواهد افتاد.»

به گفته نایب‌رییس کمیسیون کشاورزی مجلس، مسوولیت اصلی نظارت بر سلامت آبیاری محصولات کشاورزی با وزارت بهداشت است.

اما مهندس سیدرضا غلامی، رییس اداره بهداشت موادغذایی و بهسازی اماکن وزارت بهداشت آبیاری مزارع سبزی جنوب تهران با آب‌های آلوده را رد می‌کند و می‌گوید: «گزارش رسمی مبنی بر آلوده بودن آب‌های مزارع جنوب تهران نرسیده و این موضوع تایید نشده است.» مهندس غلامی با بیان اینکه وجود برخی ترکیبات در کودهای انسانی سبب تقویت خاک می‌شود، توضیح می‌دهد: «این در حالی است که به دلیل عدم اطمینان از مراحل مختلف گندزدایی هنگام مصرف سبزیجات توصیه می‌شود که از آب‌های سالم جهت آبیاری محصولات کشاورزی استفاده شود.» رییس اداره بهداشت موادغذایی و بهسازی اماکن وزارت بهداشت تایید گفته‌های دکتر ندافی، توصیه کرد: «برای شستن سبزیجات حتما ۴ مرحله سالم‌سازی و گندزدایی را انجام دهید و کشاورزان نیز بهتر است از آب‌های تصفیه‌شده و سالم برای آبیاری محصولات خود استفاده کنند.»

چگونه سبزیجات سالم مصرف کنیم؟

حتما با خواندن مطالب این گزارش کمی نگران شدید که چگونه می‌توان تشخیص داد یک سبزی با چه آبی، آبیاری شده اما باید به این نکته توجه داشته باشید که اگر حتی سبزیجات با آب‌های آلوده، آبیاری شده باشند به وسیله شست‌وشوی مناسب، آلودگی میکروبی آنها از بین می‌رود. برای آگاهی از شیوه صحیح شستن سبزی به نکات زیر که توسط کارشناسان در این گزارش بیان شده توجه کنید.

• سبزیجات را باید در ۴ مرحله شست‌وشو داد.

• اولین مرحله شست‌وشو با آب و زدودن خاک یا مواد زائد همراه سبزی است،‌ مرحله دوم اضافه کردن مایع ظرفشویی به سبزی است که در آب خیسانده شده است. در این مرحله انگل‌زدایی صورت می‌گیرد. مرحله سوم باید سبزیجات را با یک قاشق پرکلرین یا محلول ضدعفونی‌کننده سبزیجات به مدت ۳ تا ۵ دقیقه با آب بخیسانیم. آخرین مرحله آبکشی سبزی با آب است.

• هرگز از نمک برای ضدعفونی‌ کردن سبزیجات استفاده نکنید.

• حتما در زمان شست‌وشوی سبزیجات از مایع ظرفشویی و ماده ضدعفونی‌کننده استفاده کنید. مایع ظرف‌شویی برای جدا کردن تخم‌انگل‌ها از سبزیجات مناسب است و ماده ضدعفونی‌کننده میکروب‌های سبزی را از بین می‌برد.

منبع:وبسایت اویلا